Tezgâh üstü piyasalar, genellikle OTC olarak kısaltılan, organize borsalardan farklı bir ticaret platformunu ifade eder. Bu makalede, Tezgâh Üstü Piyasaların ne olduğunu, nasıl işlediğini ve ekonomideki rolünü ele alacağız.
Tezgâh Üstü Piyasaların Tanımı
Tezgâh üstü piyasalar, organize borsaların aksine, alıcı ve satıcıların doğrudan iletişim kurarak finansal enstrümanları (hisse senetleri, tahviller, döviz vb.) ticaret ettikleri finansal platformlardır. Bu piyasalarda işlemler genellikle özel anlaşmalarla gerçekleşir ve bir merkezi mekanizma aracılığıyla değil, aracı kurumlar veya dealerlar aracılığıyla gerçekleştirilir.
Tezgâh Üstü Piyasaların İşleyişi
Tezgâh üstü piyasalar, işlem hacminin büyük olduğu ve belirli bir düzenlemenin gerektiği finansal araçlar için yaygın olarak kullanılır. İşleyiş aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- İkinci El Piyasa: Tezgâh üstü piyasalar, genellikle daha önce ihraç edilen finansal araçların ikinci el piyasası olarak işlev görür. Yatırımcılar, bu enstrümanları elden çıkarmak veya portföylerine eklemek için OTC piyasalarını kullanır.
- Bireysel Anlaşmalar: OTC işlemleri, alıcılar ve satıcılar arasında bireysel anlaşmalarla gerçekleşir. Her işlem özel bir fiyat ve vade tarihine sahiptir. Bu, işlem türünü ve koşullarını kişiselleştirme avantajı sağlar.
- Düzenlemeler: Tezgâh üstü piyasalar, organize borsalara kıyasla daha az düzenlemeye tabidir. Ancak, bu, katılımcıların daha fazla sorumluluk taşıdığı anlamına gelir ve dolayısıyla riskleri artırabilir.
- Dealerlar ve Aracılar: OTC işlemleri, brokerler veya dealerlar tarafından kolaylaştırılabilir. Bu profesyoneller, alıcı ve satıcıları bir araya getirerek işlem sürecini kolaylaştırır ve piyasa likiditesini artırır.
Tezgâh Üstü Piyasaların Önemi
Tezgâh üstü piyasaların ekonomide önemli bir rolü vardır. İşte bu rolün bazı ana yönleri:
- Esneklik ve Kişiselleştirme: OTC piyasalar, yatırımcılara finansal ürünlerini kişiselleştirme ve özelleştirme fırsatı sunar. Bu, karmaşık risk yönetimi ihtiyaçlarını karşılamak için önemlidir.
- İkinci El Piyasa: Tezgâh üstü piyasalar, ikinci el finansal ürünlerin ticaretinde merkezi bir rol oynar. Bu, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmelerine ve risklerini azaltmalarına yardımcı olur.
- Düşük Maliyetler: Organize borsalara göre daha düşük işlem maliyetleri sunar. Bu, küçük ölçekli yatırımcılar için erişilebilirlik sağlar.
- Çeşitlilik: OTC piyasalar, birçok farklı finansal ürünün ticaretine olanak tanır. Bu, yatırımcıların farklı varlık sınıflarına yatırım yapmalarını kolaylaştırır.
- Risk Yönetimi: Büyük kurumsal yatırımcılar, OTC piyasaları, risk yönetimi stratejilerini uygulamak ve büyük pozisyonlarını yönetmek için kullanır.